حقوق بشر – گزارش ماهانه مانیتورینگ حقوق بشر ایران، می ۲۰۲۱
اخبار نقض حقوق بشر در ماه می ۲۰۲۱ با اعدام، دستگیری و محکومیت فعالان مدنی و سیاسی، همچنین سرکوب آزادی بیان و منع دسترسی شهروندان به اینترنت همراه بود.
دستگیری گروهی در میهمانی های خصوصی، احضار، بازجویی و حبس اقلیت های مذهبی و قومی نیز در این ماه ادامه داشت.
گزارش پیش رو خلاصه ای از وضعیت حقوق بشر در محدوده یک‌ماه گذشته در ایران است. در این گزارش آمار و فاکت‌هایی ارائه خواهد شد از جمله اعدام دست کم ۲۱ شهروند در حالی که اعدام ها در اکثر موارد بصورت مخفیانه بوده و ۱۵ تن از اعدام شدگان از متهمان مواد مخدر بودند.
محکومیت شهروندان به شلاق علیرغم ماهیت غیرانسانی آن مجازات در ماه گذشته ادامه یافت. همچنین دستگیری گسترده شهروندان با جرائم مختلف اجتماعی و سیاسی از موارد قابل اشاره است. این گزارش را با داده های آماری آن در ادامه بخوانید.
اعدام:
در ماه می بیش از ۲۱ حکم اعدام در زندان‌های ایران به اجرا در آمد. دستکم ۱۵ مورد از اعدام‌ها با جرائم مربوط به مواد مخدر و ۲ اعدام به جرم تجاوز به اجرا در آمده است.
ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین کیس‌های ماه گذشته می‌توان به اجرای حکم اعدام بهزاد عدل، در زندان عادل آباد شیراز اشاره کرد. وی پیشتر از بابت اتهام «زنای به عنف» به ۳ بار اعدام محکوم شده بود. بهزاد عدل در این پرونده از داشتن وکیل محروم و اعتراف وی زیر شکنجه بوده است؛ وی در دادگاه تمام اتهامات را رد کرده بود.
در ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ حکم اعدام مهران نارویی، با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان دستگرد اصفهان به اجرا درآمد. مهران نارویی در مراحل بازجویی و محاکمه از حق داشتن وکیل محروم بوده است.
باید یادآور شد که در ماه گذشته کاربران فضای مجازی نسبت به اجرای این حکم اعدام اعتراض کرده و خواهان توقف حکم اعدام شده بودند.
سازمان عفو بین الملل نیز روز یکشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ خواستار توقف فوری حکم اعدام مهران نارویی شده بود و اعلام کرد که مهران نارویی مورد ناپدیدسازی قهری و شکنجه قرار گرفته تا اعتراف کند. استفاده از اعدام برای جرایم مواد مخدر طبق قوانین بین المللی ممنوع است.
شکنجه:
در ماه گذشته دو تن زیر شکنجه و بر اثر ضرب و شتم و بدرفتاری در زندان‌های ایران جان باختند.
روز دوشنبه ۲۷اردیبهشت ۱۴۰۰، ماموران زندان مرکزی ارومیه به یکی از بندهای این زندان حمله کرده و یک زندانی به نام امیر رضایی را مورد ضرب وشتم شدید قرار دادند.
یک منبع موثق در این باره گفت: «ماموران جنایتکار امیر رضایی را از پله های طبقه دوم به پایین پرتاب کردند که بنا به گفته شاهدان در همان لحظه ستون فقرات او شکسته و احتمالا قطع نخاع شده بود چون در جا بیهوش میشود ولی مامورین در همان حالت بیهوشی او را به انفرادی برده و دور از چشم دوربین و سایر زندانیان دست و پای وی را بسته و شروع به شکنجه و ضرب و شتم وی کردند. شدت ضربات بقدری بود که وی به هوش نمی‌آمد بطوریکه ماموران مجبور شدند او را به بهداری ببرند. اما ساعتی بعد، وی بدلیل شدت شکنجه ها و ضربات بر سر و بدنش، جانش را از دست داد و به قتل رسید.»
امیر رضایی ۳۵ ساله، مدت ده سال با اتهامات مرتبط با مواد مخدر در زندان محبوس بوده و به ۲۰ سال حبس محکوم شده بود.
بنا بر اخبار منتشر شده در محیط‌های اجتماعی، یک شهروند اهوازی بنام عبدالله بترانی که روز یکشنبه ۲ خرداد۱۴۰۰ توسط ماموران امنیتی به همراه فرزندش بازداشت شده بود، بعد از دو روز شکنجه در بازداشت به قتل رسید. عبدالله براتی ۳۷ ساله فرزند حمید، متاهل و دارای دو فرزند بوده است. وی از اهالی کوی علوی اهواز میباشد. عبدالله بترانی روز یکشنبه ۲ خرداد همراه با فرزندش در خیابان ۲۰ آزادی حی الثوره توسط دو ماشین نیروی امنیتی بازداشت شد. تصویری از جسد آقای بترانی در محیط‌های اجتماعی منتشر شده که در آن آثار شکنجه بر روی بدن وی به وضوح دیده میشود. خانواده بترانی توسط نیروهای امنیتی تهدید شده اند که چنانچه با رسانه ها صحبت کنند بازداشت خواهند شد.
بازداشت:
در ماه می، دستکم ۵۴۰ نفر تحت عناوین مختلف، از جمله فعالیت‌های مسالمت آمیز، و یا به دلیل اعتقاد به دینی غیر از اسلام دستگیر شدند.
در میان باداشت شدگان، بیش از ۱۳ نفر از فعالین مدنی و کارگری به چشم میخورند. همچنین دستکم ۳۳۱ نفر با اتهام اراذل و اوباش دستگیر شده اند.
سایر دستگیری‌ها هم به اقلیت‌های قومی و مذهبی مربوط میشود.
آزادی بیان:
در ماه گذشته احضارها و اخطار‌های قضایی متعددی علیه روزنامه نگاران ایرانی صورت گرفت. این فشارها در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در واقع موج جدیدی از سرکوب آزادی بیان به منظور جلوگیری از هر گونه صدای مخالف و یا حتی انتقاد به سیستم موجود است.
فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران روز چهارشنبه ۵ خرداد با صدور اطلاعیه ای در سایت خود، اعلام کرد که آنتونی بلانگر، دبیرکل فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران درباره اقدامات اخیر مقامات جمهوری اسلامی ایران گفته است: «این یک نمونه دیگر از روش استفاده دولت ایران از سیستم حقوقی برای سرکوب صداهای مستقل در کشور است.»
پیشتر غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، روز سه‌شنبه چهارم خرداد تایید کرده بود که به تمامی رسانه‌ها اعم از دولتی و غیردولتی، در خصوص انتشار اخبار انتخابات «تذکر» داده شده است.
گزارش ها از ایران حاکی از آن است که مقامات در تماس با شماری از روزنامه نگاران در ایران آنها را تهدید کرده اند که علیه ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران که برای رسیدن به سمت ریاست جمهوری تلاش دارد، مطلبی منتشر نکنند.
آزادی اینترنت:
نامهای با عنوان «خیلی محرمانه» که به دست یک پژوهشگر اینترنت رسیده، نشان می‌دهد که قوه‌قضاییه به ریاست ابراهیم رییسی به دلیل نگرانی از فراخوان‌های اعتراضی و تحریم انتخابات در شبکه‌های اجتماعی، در صدد فیلتر اینستاگرام و تشدید محدودیت‌ها در گوگل پلی و ویپیانها پیش از برگزاری انتخابات است.
در این نامه که امضای جواد جاوید نیا، معاون قضایی رییس کل دادگستری استان تهران، پای آن دیده میشود از شرکت ارتباطات زیرساخت، مدیران همراه اول، ایرانسل و رایتل و شرکت‌های دارنده پروانه ارائه خدمات دسترسی خواسته شده تا «دستورات صادره پالایش فضای مجازی شامل اینستاگرام، گوگل‌پلی و ویپیانها و فیلتر‌شکن‌ها» را در اسرع وقت اجرا کنند.
ساعتی پس از افشای این سند، مرکز رسانه قوه‌قضاییه در اطلاعیه‌ای ضمن تایید ابلاغیه فیلترینگ اینستاگرام از عقب‌نشینی در اجرای این دستور خبر داد.
اقلیت های مذهبی:
فشار فزاینده و بازداشت‌ها و احضار شهروندان بهایی در ماه گذشته در ایران ادامه داشت.
شهروندان بهایی ساکن تهران مهوش عدالتی علی آبادی، سپیده کشاورز و فرید اسماعیلی توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران هر یک به ۳ سال و ۷ ماه حبس تعزیری به اتهام “اقدام علیه امنیت کشور از طریق اداره تشکیلات بهایی” محکوم شدند.
همچنین در حکمی دیگر شش شهروند بهایی ساکن شیراز و برازجان به نامهای برهان اسماعیلی، مریم بشیر، فرانک شیخی، هایده رام، مینو بشیر و درنا اسماعیلی توسط دادگاه انقلاب برازجان در مجموع به ۷۳ سال و ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شدند.
به علاوه، آتسا احمدآئی شهروند بهائی به ۸ سال حبس محکوم شد. معین محمدی، شهروند بهائی نیز جهت تحمل دوران محکومیت خود احضار شد.
همچنین، جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات کیانا شعاعی، شهروند بهائی ساکن شیراز، صبح روز شنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در دادگاه انقلاب شیراز برگزار شد.
در ماه گذشته رضا زعیمی، نوکیش مسیحی جهت تحمل دوران محکومیت خود احضار شد. شعله آشوری، شهروند بهائی ساکن هندیجان واقع در استان خوزستان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.
اقلیت‌های قومی:
مانیتورینگ حقوق بشر ایران گزارش سرکوب اقلیت‌های قومی را در گزارشی اختصاصی به مخاطبان سایت ارائه خواهد کرد. در این گزارش به اختصار به برخی موارد اشاره شده است.
شهروندان آذربایجانی
سیامک سیفی فعال ترک (آذربایجانی)، توسط دادگاه انقلاب مشگین شهر به ۲ سال حبس تعزیری محکوم شد. آقای سیفی از بابت اتهام اجتماع و تبانی جهت اخلال در نظم عمومی، به دو سال حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشتی قبلی، محکوم شده است.
حکم صادره علیه علیرضا فرشی دیزج یکان، فعال ترک (آذربایجانی)، محبوس در زندان تهران بزرگ، توسط دادگاه تجدید نظر استان تهران عینا تائید شد. آقای فرشی در حالی که دوران محکومیت ۲ ساله خود را در زندان تهران بزرگ سپری می‌کرد، در پرونده ای دیگر توسط دادگاه انقلاب تهران به ۴ سال و دو ماه حبس تعزیری و مجازات تکمیلی محکوم شد.
روزبه پیری، فعال ترک (آذربایجانی)، توسط شعبه ۱۰۳ دادگاه کیفری دو تبریز به پرداخت ۵ میلیون تومان جزای نقدی محکوم شد. آقای پیری از بابت اتهام نشر اکاذیب در فضای مجازی به پرداخت ۵ میلیون تومان جزای نقدی محکوم شده است.
داوود شیری، فعال ترک (آذربایجانی) ساکن تبریز و یکی از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری آبان ۹۸، روز شنبه ۲۵ اردیبهشت ماه، طی ابلاغیه ای جهت اجرای حکم به شعبه اجرای احکام دادگاه کیفری تبریز احضار شد. آقای شیری پیشتر توسط شعبه ۱ دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد.
شهروندان عرب
از روز جمعه ۲۴ اردیبهشت‌ماه تا روز دوشنبه ۲۷ اردیبهشت‌ماه دستکم ۲۶ شهروند در شهرهای اهواز و ماهشهر به نام های “رسول زهیری، شاکر سیلاوی، محمد سیلاوی، قیس سواری، ولید سواری، حمزه چلداوى، حمید مزرعه، حسن حزباوى، هادی حزباوى، محسن حزباوى، جمیل حزباوی، بدریه حمیداوى، امین امیرحاتمی، فیصل حزباوی، کرامات حزباوی، سعد ساعدی، توفیق ساعدی، مالک ساعدی، عبدالله سواری، سعید سواری، صادق سواری، سبدعلی موسوی، سید عبدالله موسوی، عباس زایری خسرجی، حسین کعبی و مجتبی صلیحاوى” بازداشت و شماری دیگر نیز توسط نهادهای امنیتی احضار شدند. گفته میشود که بازداشت این شهروندان در پی شرکت کردن در مراسم عید فطر، پایکوبی و سر دادن شعار مقابل منازل شماری از کشته شدگان اعتراضات آبان ۹۸ و اعدام شدگان سال‌های اخیر صورت گرفته است.
وضعیت زندانیان:
رضا طالشیان جلودارزاده، روزنامه نگار محبوس در زندان تهران بزرگ از صبح روز چهارشنبه ۸ اردیبهشت ماه، در اعتراض به عدم رسیدگی به خواسته هایش و عدم دسترسی به خدمات درمانی دست به اعتصاب غذا زد.
کارشناسان سازمان ملل روز سه‌شنبه ۱۴ اردیبهشت‌ماه طی بیانیه‌ای نگرانی خود را نسبت به وضعیت محمد نوریزاد، فعال مدنی محبوس در زندان اوین ابراز کرده و خواستار آزادی فوری او شدند. در این بیانیه جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران، نیلز ملزر، گزارشگر ویژه در خصوص شکنجه و سایر رفتارها یا مجازات‌های بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز و شماری دیگر از کارشناسان سازمان ملل بیان کرده‌اند که وضعیت سلامتی آقای نوریزاد آنچنان وخیم است که در صورت تداوم محرومیت از درمان و مراقبت‌های پزشکی عوارض جدی و مرگ احتمالی سلامت او را تهدید می‌کند.
صبا کردافشاری، فعال مدنی محبوس در زندان قرچک ورامین از روز شنبه ۱۸ اردیبهشت‌ماه اقدام به اعتصاب غذا کرد. اعتصاب غذای خانم کردافشاری در اعتراض به افزایش فشارها بر خانواده خود و دیگر زندانیان سیاسی و با خواسته آزادی مادرش، راحله احمدی، فعال مدنی محبوس در زندان اوین صورت گرفت.
روز چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت، به دلیل عدم حضور قاضی دوم در دادگاه، جلسه دادگاه امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی، سه تن از شهروندان بازداشت شده در جریان اعتراضات آبان ۹۸، برای بار دوم به تعویق افتاد. این سه زندانی سیاسی که هم‌اکنون در زندان تهران بزرگ بسر می‌برند، پیشتر توسط دادگاه انقلاب تهران به اعدام و مجموعا ۳۸ سال زندان و ۲۲۲ ضربه شلاق محکوم شده‌اند. پرونده این شهروندان پس از پذیرش درخواست اعاده دادرسی و نقض حکم اعدام، جهت رسیدگی مجدد به شعبه هم عرض ارجاع داده شد و پس از این نیز به دلیل تغییر رئیس شعبه، جلسه رسیدگی به پرونده به تعویق افتاد.
حسین هاشمی، زندانی سیاسی زندان تهران بزرگ و از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری آبان ۹۸، روز سه شنبه ۴ خردادماه، پس از انتقال به حفاظت اطلاعات این زندان تحت بازجویی قرار گرفت. حسین هاشمی پس از انتقال به این محل، در رابطه با رنجنامه ای که در خصوص مشکلات زندانیان زندان تهران بزرگ و علی الخصوص بازداشت شدگان اعتراضات آبان ۹۸ منتشر کرده است، تحت بازجویی قرار گرفت و پس از ساعاتی به بند بازگردانده شد.
قتل های خودسرانه:
دستکم ۱۶ تن از شهروندان توسط ماموران نظامی و مسلح حکومتی شامل نیروهای انتظامی، بسیج و لباس شخصی در ماه می به قتل رسیدند.
شلیک بی ضابطه به شهروندان:
پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت‌ماه دو شهروند به اتهام مصرف مشروبات الکلی، در محمدشهر واقع در استان البرز بازداشت و پس از انتقال به کلانتری ولدآباد هدف تیراندازی ماموران قرار گرفتند. یکی از این شهروندان از ناحیه بالای زانوها با شلیک مستقیم چهار گلوله و دیگری با شلیک دو گلوله از ناحیه بالای زانوی راست مجروح شده است. این شهروندان پس از تیراندازی ماموران با داشتن پابند به پاهای زخمی به بیمارستان مدنی کرج منتقل شدند. هویت این شهروندان “قباد رضایی فرزاد، ۳۸ ساله، مجرد، مشغول به حرفه رابیتس کاری” و “بهنام کریمی، ۳۲ ساله، میباشد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر